نخستين عامل آن در جهان تشيّع است.در اين آيين ها و مراسم دو مشخصّه مهم، بيش از ديگر مشخّصه ها نمود دارد: يكي از آنها قيام ها و شورش ها و حوادث خونيني است كه به نام و ياد و به انگيزه خون خواهي شهيدان عاشورا در طول تاريخ تشيّع به وجود آمده است. در اين خون خواهي ها هر حاكم ستمگر و ناعادلي نمادي از يزيد، عبيد اللَّه بن زياد، شمر بن ذي الجوشن و ديگر جنايتكاران حادثه مزبور مي شد و به واقع، تعبير: «كلّ يوم عاشورا و كلّ أرض كربلا»، گزيده اي از گزارش همه پديده هاي سياسي در تشيّع است كه از حادثه كربلا الهام گرفته است. دومين مشخّصه حادثه مزبور، آيين سوگواري و اشك ريزي و يادآوري مداوم و همه ساله حادثه مزبور است. مشخّصه دوم، موضوعي است كه اين نوشتار در پي بازكاوي مستندات روايي آن است.در راستاي تشويق براي گريه كردن بر امام حسين عليه السلام و ياران آن حضرت، روايات و احاديث بسياري در كتب روايي و تاريخي وجود دارد و اهل منبر، مدّاحان، مرثيه سرايان و نيز نويسندگان و شاعران به بسياري از آنها اشاره كرده، براي مخاطبان يادآور مي شوند. اين احاديث و روايات، همچون همه روايات و احاديث در موضوعات گوناگون، آميزه اي از روايات راست و دروغ است. رواياتي وجود دارد كه از سند و متن معتبر و قابل دفاعي برخوردار هستند. نيز روايات و احاديثي وجود دارند كه يا به خاطر سند آن و يا به علّت محتواي آن، قابل دفاع و پذيرش نيستند. اختلاط اين دو گونه احاديث، افزون بر آن كه كار را براي مدّاحان و منبريان متديّن و با تقوا دشوار مي كند،